Báo cáo của Ủy Ban Tu Sĩ HĐGMVN – Văn Phòng Tu Sĩ TGP. Tp. HCM

LIÊN HIỆP BỀ TRÊN THƯỢNG CẤP VIỆT NAM

Đại Hội VIII – 2025

BÁO CÁO

Ủy Ban Tu Sĩ HĐGMVN – Văn Phòng Tu Sĩ TGP. Tp. HCM

Lm. Giuse Trần Hòa Hưng, SBD.

 1. Tổng số các Dòng tại Việt Nam: 292 đơn vị.

Cụ thể như sau:

Và còn khá nhiều Dòng từ nước ngoài đến VN, nhưng vì không liên lạc được nên văn phòng tu sĩ tạm xóa thông tin.

2.  Số tu sĩ tại Tổng Giáo phận Tp. HCM:

Được tổng hợp từ việc các Dòng gửi cập nhật thông tin tháng 10.2025

Nữ:    5.559 tu sĩ    

Nam:  1.497 tu sĩ (trong đó có 600 linh mục) 

Tổng cộng số tu sĩ nam + nữ tại TGP Tp. HCM: 7.056 tu sĩ

* Năm Tập 1+ 2: Nam = 197; Nữ = 648

* Xuất tu: Nam = 26; Nữ = 48

3. Về việc cập nhật thông tin để báo cáo

Hàng năm mỗi Giáo phận đều phải được thực hiện việc báo cáo cho Tòa Thánh. Do đó, Giáo phận nào cũng yêu cầu các Dòng có cộng đoàn trong giáo phận, nhất là các Dòng trực thuộc giáo phận gửi bản báo cáo thông tin về cho Giáo phận.

Tại Tổng Giáo phận Tp. HCM, khoảng tháng 9 hàng năm, VPTS sẽ gửi thông báo xin các Dòng cập nhật thông tin; chủ yếu chỉ cần cho biết số nhân sự và số người được trợ giúp cùng với các hoạt động trong công tác giáo dục, bác ái xã hội… của Dòng.

Việc cập nhật thông tin có mục đích giúp cho các Giám mục biết trong giáo phận của ngài có những Dòng nào, và các tu sĩ đang làm những việc gì trong giáo phận. Ngoài ra, sang năm 2026, các Giám mục VN sẽ đi Ad Limina và trực tiếp báo cáo cho Tòa Thánh về Giáo phận mình. Bản báo cáo sẽ không đầy đủ nếu các Dòng, các cộng đoàn trong Giáo phận không gửi bản báo cáo hay báo cáo không chính xác. Vì vậy, xin quý Bề trên vui lòng nhắc nhở các Thư ký của Hội Dòng thực hiện việc này, kể cả những Dòng chỉ có các cộng đoàn nhỏ hoạt động trong Giáo phận. Theo bản Tổng kết được thực hiện trong tháng 10 năm 2025, chỉ có 157 đơn vị, kể cả các Dòng mới, gửi báo cáo cập nhật thông tin (157/292).

Khi nhận các bản tin về cáo phó do VPTS gửi qua email : xin các Dòng cầu nguyện và nếu muốn, có thể gửi lời phân ưu trực tiếp cho quý Dòng đang chịu tang ; không cần hồi âm cho VPTS.

4. Cần thông báo khi thay đổi người đại diện/ bề trên

Hiện nay, các Dòng thường dùng email cá nhân, nên khi thay đổi nhân sự, xin vui lòng thông báo cho VPTS để tiếp tục giữ liên lạc. Có trường hợp một người nào đó xưng mình là bề trên, hoặc là đại diện của một Hội dòng xin VPTS xác nhận giấy tờ, nhưng vì không biết rõ người đó là ai nên VPTS không thể xác nhận !

Đề nghị quý Bề trên xem lại việc sử dụng email chính thức của Dòng và thường xuyên kiểm tra. Nếu dùng email cá nhân thì khi thay đổi nhiệm vụ, xin quý Bề trên vui lòng giới thiệu và cung cấp thông tin liên lạc của người mới cho VPTS.

 5. Từ tháng 11/2024 - 11/2025 có 14 cộng đoàn được chính thức thành lập tại TGP Tp. HCM.

Lưu ý: một số Dòng nước ngoài, có “giấy xác nhận” do vị đại diện ký thì đây vẫn chưa phải là Giấy xác nhận “hiện diện chính thức”, và lại càng không phải là Giấy thành lập cộng đoàn.

Những quy định trong TGP Tp. HCM do ĐGM Bản quyền đã ban hành

6. Về việc đặt Mình Thánh Chúa và thừa tác viên ngoại thường

Việc đặt Mình Thánh Chúa trong cộng đoàn phải được Đấng Bản quyền cho phép bằng văn bản chính thức, thông thường qua Sắc lệnh thành lập cộng đoàn. Nếu chưa có phép này, thì đó không phải là Nhà Nguyện của cộng đoàn tu sĩ. Vì vậy, các Dòng cần kiểm tra lại xem các cộng đoàn của Dòng đã có giấy phép thành lập chưa, nếu chưa có thì về mặt pháp lý, không được lưu giữ Thánh Thể.  

Các cộng đoàn tu sĩ muốn có “thừa tác viên ngoại thường” để trao Mình Thánh Chúa trong cộng đoàn, hoặc mở cửa Nhà Tạm để cộng đoàn chầu Thánh Thể… xin quý Bề trên vui lòng viết đơn và xin Đức Giám mục cho phép.

 7. Về Nhà nguyện của các cộng đoàn tu sĩ (oratorium, oratory - GL 1223, communicationes a. 1980, p.339, can.18), Đức Tổng Giuse lưu ý:

- Nhà nguyện các Dòng không phải là “nhà thờ thứ hai của giáo xứ”, các tín hữu quy tụ tại nhà nguyện cũng không được tổ chức theo cơ chế của một giáo xứ.

- Dù các tín hữu từ bên ngoài có thể đến tham dự Thánh lễ tại nhà nguyện của cộng đoàn dòng tu, nhưng Thánh lễ tại Nhà nguyện của Hội dòng chủ yếu nhằm đáp ứng nhu cầu của các thành viên trong cộng đoàn. 

Do đó, nếu không phải do nhu cầu của cộng đoàn, thì không được cử hành Thánh lễ dành riêng cho các tín hữu, nhất là ngày Chúa Nhật. Việc cử hành Thánh lễ tại nhà nguyện của Hội dòng không được làm phương hại tới “ý thức thuộc về giáo xứ” của các tín hữu.

- Các nhà nguyện không có chức năng tổ chức xưng tội lần đầu, rước lễ lần đầu, Bí tích Thêm Sức; các giám mục chỉ cử hành Bí tích Thêm sức tại nhà thờ giáo xứ.

- Việc cử hành hôn phối tại các nhà nguyện chỉ thành sự khi có ủy quyền của linh mục chính xứ sở tại. Việc ủy quyền phải được thực hiện từng lần.

- Khi cử hành bí tích truyền chức thánh tại nhà nguyện các Hội dòng, cần ghi vào sổ truyền chức tại Tòa Giám mục nơi đã cử hành.

Các Dòng lớn đã làm việc này rất tốt, nhưng các Dòng nhỏ và mới lại ít lưu tâm, dù đã được nhắc. Tại TGP Tp. HCM, sau Thánh lễ truyền chức (do bất cứ Giám mục nào phong chức) xin quý Dòng gửi Sơ yếu Lý lịch của các tân chức và bản sao chứng thư truyền chức cho Văn phòng Tu sĩ TGP để lưu.  VPTS đã có bản mẫu Sơ yếu lý lịch của các tân chức, quý Dòng nào cần, xin gửi email yêu cầu về cho VPTS.

 8. Tại TGP Tp. HCM, mọi thắc mắc về việc lập cộng đoàn, xin thừa tác viên ngoại thường, làm thẻ tu sĩ, giấy giới thiệu làm visa, giấy xác nhận bề trên, xác nhận truyền giáo, xác nhận để làm con dấu, xác nhận để xin trợ cấp, hẹn gặp Đức Tổng v.v. xin gửi email:

 vptusitgmsaigon@gmail.com

9. Sắc lệnh kỷ luật về các ý chỉ Thánh lễ trong Giáo tỉnh Sài Gòn (08/07/2025)

- Ý lễ tập thể: được dồn nhiều ý lễ dâng chung vào 1 lễ, nhưng phải thông báo cho người xin lễ biết và được họ đồng ý gộp chung. Việc gộp ý lễ là ngoại lệ, nên trong mỗi nhà thờ, một tuần chỉ được gộp 2 lần “ý lễ tập thể” như thế.

- Dù cử hành nhiều Thánh lễ trong một ngày với các ý lễ tập thể, nhưng vị Linh mục cử hành vẫn chỉ được giữ lại mỗi ngày 1 bổng lễ.

- Các bổng lễ khác phải chuyển về TGM, hoặc sử dụng vào những mục đích do Giám mục giáo phận ấn định hoặc cho phép.

- Phải ghi chép chính xác số lượng Thánh lễ sẽ cử hành, các ý lễ, các bổng lễ, và các Thánh lễ đã làm trong sổ lễ thích hợp. Hằng năm, Đấng Bản quyền hoặc vị đại diện ngài sẽ kiểm tra sổ này.

- Ngoài bổng lễ do Đấng Bản quyền ấn định, các linh mục không được yêu cầu bất cứ điều gì để cử hành các bí tích; Nên sẵn sàng cử hành Thánh lễ theo ý chỉ của các tín hữu, ngay cả khi không nhận bất kỳ bổng lễ nào.

- Các ý lễ chưa dâng cùng với các bổng lễ tương ứng nên chuyển về TGM để chuyển đến những nơi thiếu ý lễ hoặc các vùng truyền giáo.

 10. Thông báo

– các dịch vụ liên hệ với Tòa Thánh

– Huynh đoàn Linh mục Thánh Phêrô (Fraternitas Sacerdotalis Sancti Petri)

– việc hiến máu theo lời kêu gọi của Đức Tổng Giuse